Iran jest znany przede wszystkim z posiadanych złóż ropy naftowej oraz gazu ziemnego. Jednocześnie leży on w niestabilnym regionie świata. Z powodów politycznych na ten kraj zostały nałożone sankcje, które znacząco wpływają na możliwości importu i eksportu z Iranu. Jak wyglądają aktualne procedury związane z odprawami do tego państwa? I na co warto zwrócić uwagę przy imporcie lub eksporcie – sprawdź sam w poniższym artykule.
Unia nałożyła na Iran szereg sankcji gospodarczy wobec łamania prawa międzynarodowego przez to państwo. W ten sposób chcą zachęcić przedstawicieli władz do zmiany swojego zachowania. Główna część sankcji została nałożona we współpracy z ONZ, jednak UE zastosowała także własne sankcje na Iran w związku z łamaniem praw człowieka.
Początkowo w życie weszły cztery rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ, wydawane niemal co roku od 2006 do 2010. Sankcje zdefiniowane w tych dokumentach zostały wdrożone także przez Unię Europejską poprzez odpowiednią legislację. Oznacza to, że do stosowania tych ograniczeń między innymi w handlu zagranicznym, uczestniczy także Polska.
Równolegle toczą się rozmowy między Iranem a dwoma grupami państw. Pierwsza z nich nazywane jest E3 i należą do niej najważniejsze państwa europejskie: Francja, Niemcy oraz Wielka Brytania. Równocześnie swoje negocjacje prowadzi grupa UE+3, którą reprezentuje Unia Europejska, Chiny, Rosja i Stany Zjednoczone. Rozmowy te mają na celu stopniowe znoszenie sankcji wymierzonych w politykę jądrową Iranu. Jednocześnie ma zostać zdobyta gwarancja, że irański program jądrowy będzie miał charakter jedynie pokojowy.
Na podstawie ustaleń obu tych grup udało się wdrożyć kompleksowy plan działania. W jego ramach, od 2015 roku, wprowadza się wyjątki od obowiązujących sankcji, a część z nich została już zniesiona. Zniesienie wszystkich sankcji ma nastąpić automatycznie po ośmiu latach od zatwierdzenia kompleksowego planu działania. Pozostał zatem jeszcze nieco rok do zakończenia obowiązywania rezolucji ONZ związanych z proliferacją broni jądrowej.
Skorzystaj z naszego kompleksowego wsparcia w zakresie obsługi celnej
zapewniającą szybką i bezproblemową odprawę Twojego towaru do Iranu.
Zniesienie sankcji ONZ to tylko część obostrzeń nałożonych na Iran przez Unię Europejską. Wprowadziła ona bowiem własne sankcje związane z łamaniem praw człowieka. Dotyczyły one przede wszystkim handlu bronią oraz towarem, który może służyć do reperkusji. Jednak do zabronionego eksportu do Iranu należały także urządzenia telekomunikacyjne.
Wraz z podpisaniem kompleksowego planu działania, większość sankcji nałożonych przez UE także straciła ważność.
Iran stosuje się do zawartych umów. Prowadzony przez ten kraj program jądrowy ma charakter pokojowy. Spowodowało to zniesienie większości obostrzeń ze strony ONZ oraz UE. Co istotne, nie wszystkie utrudnienia zostały całkowicie usunięte. Ślady nakładanych wcześniej kar pozostały jeszcze w przepisach i mogą utrudniać import i eksport towarów do tego państwa.
Co więcej, gdy Europa oraz ONZ rezygnowały z podtrzymywania sankcji, do gry włączyły się Stany Zjednoczone, stosując własne sankcje. Pokazuje to, jak bardzo zaostrzona jest gra polityczna dotycząca bliskiego wschodu. Cała sprawa komplikuje się jeszcze bardziej na tle rywalizacji USA i Chin oraz toczącej się na Ukrainie wojny.
Sytuacja jest niezwykle dynamiczna. Pracownicy Agencji Celnej Embetim na bieżąco śledzą wszystkie wydarzenia i nadzorują ustawy dotyczące Iranu. Choć cała sprawa ma charakter przede wszystkim polityczny, wpływa znacząco także na kwestie gospodarcze – szczególnie dotyczące eksportu i importu.
Tak dynamiczne zmiany powodują duże trudności w planowaniu handlu zagranicznego z Iranem. Jeśli nie chcesz być zaskoczony aktualną sytuacją na granicy, warto zatrudnić naszych specjalistów i zaufać ich pracy.
W przypadku eksportu towarów z Polski do Iranu najbezpieczniejsza trasa prowadzi przez Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię oraz Turcję. Szybsza droga przez Ukrainę jest niebezpieczna z powodu toczącego się tam konfliktu, więc przewoźnicy jej unikają. Tranzyt przez dużą ilość państw oznacza więcej pokonywanych przejść granicznych. Na szczęście większość państw tranzytowych (oprócz Turcji) należy do Unii Europejskiej, co pozwala skorzystać z dwóch procedur tranzytowych. Dostępna dla państw unijnych procedura wspólna NCTS oraz międzynarodowa TIR. Jednak ich stosowanie nadal wymaga wniesienia zabezpieczenia w wysokości mogących powstać zobowiązań celnych.
Towar wyrusza z Polski najczęściej na podstawie procedury wspólnej tranzytowej NCTS. Opuszczenie strefy UE wiąże się z procedurą wywozu towarów z Unii, co wymaga złożenia odpowiednich dokumentów. Konieczne jest także zakończenie dotychczasowej procedury tranzytowej. Od tego momentu towar może poruszać się tranzytem (przez Turcję) na zasadach określonych przez międzynarodową konwencję TIR. Osobna odprawa celna do Iranu jest podejmowana na przejściu Turecko-Irańskim. Na jej podstawie wyliczone będą opłaty celne, które należy opłacić.
Podobnie wygląda sytuacja z importem do Polski towarów z Iranu. Najpierw konieczne jest złożenie wszystkich wymaganych dokumentów na przejściu granicznym z Turcją. Przy wjeździe na teren Bułgarii towary trafiają do unijnej strefy celnej. Od tego momentu można zakończyć procedurę międzynarodową TIR i skorzystać z uproszczonej procedury wewnętrznej NCTS. Towary trafiające spoza Unii do Polski muszą uzyskać także status celny unijny. Dzieje się to jednak dopiero w Polsce, wraz ze zgłoszeniem towaru z wymaganymi dokumentami. Na tej podstawie wyliczane są należności celno-podatkowe.
Koszt importu z Iranu to opłaty związane z samymi procedurami. Natomiast osobno opłacić należy także cło i podatek VAT zgodnie z obowiązującymi na dany towar stawkami.
Dokonując zgłoszenia celnego w Polsce lub Iranie, należy posiadać ze sobą:
Warto posiadać ze sobą także dokumenty przewozowe, związane z poprzednimi prowadzonymi procedurami oraz wykaz opakowań, określający zawartość każdego opakowania (jeśli przewóz dotyczy wielu zapakowanych przedmiotów).
Oczywiście należy także wypełnić odpowiedni dokument zgłoszenia towaru do odprawy celnej. Można to zrobić przez internet. Posłuży on do wyliczenia opłat celno-podatkowych, które należy opłacić, a dokument potwierdzający przedstawić na granicy.
W niektórych przypadkach towar nie trafia do obrotu w Iranie, ale służy tylko przedstawieniu nowego produktu. Taka sytuacja może wiązać się z wystawami lub przewozem wzorów i próbek. W takiej sytuacji korzysta się z czasowego wwozu towarów do danego kraju. Jednak procedury z tym związane są często skomplikowane i czasochłonne. Dlatego wiele państw podpisało porozumienie i wprowadziło karnet ATA. Jest to uproszczona procedura stosowana w przypadku czasowego wwozu towarów na teren jednego z państw podpisanych pod dokumentem.
Karnety ATA nie mogą być jednak stosowane do wszystkich towarów. Na przykład w ogóle nie wydaje się ich w przypadku towarów spożywczych oraz przeznaczonych do sprzedaży, przetworzenia, modernizacji lub naprawy. Karnet dodatkowo ważny jest tylko przez rok. Przekroczenie tego terminu wiąże się z opłatami celnymi. Choć dokument ten nie może być przedłużony, w wyjątkowych sytuacjach można uzyskać nowy karnet na kolejne 12 miesięcy.
Karnet ATA można uzyskać w Warszawie, w siedzibie KIG. Aby uzyskać taki dokument, należy przedstawić:
Koszt takiego dokumentu wynosi 580 zł. Jego kolejne kopie (dla kolejnych wysyłek w ramach tego samego wydarzenia) kosztują 145 zł. Tyle samo należy zapłacić za korektę dokumentu. W niektórych sytuacjach wymagane będzie także złożenie zabezpieczenia w wysokości opłat celnych.
Rejestracja wniosku odbywa się w KIG lub za pośrednictwem kuriera.
Dynamiczna sytuacja na bliskim wschodzie oraz duża ilość potrzebnych dokumentów powoduje trudności w odprawie importowej do Iranu. Na szczęście można skorzystać z pomocy specjalistów pracujących w Agencji Celnej Embetim. Na bieżąco śledzą oni sytuację w tym kraju i specjalizują się w odprawach eksportowych z Iranu do Polski. Chętnie pomogą w uzupełnieniu wszystkich formalności, a także wskażą, jak optymalnie przeprowadzić przewóz towarów, by koszty były jak najmniejsze. Zadzwoń do nas i sprawdź sam, jak możemy Ci pomóc w odprawach celnych do Iranu.
Bliski wschód był niestabilny politycznie w ostatnich dekadach. Z tego powodu Iran rozpoczął prace nad bronią atomową, co przełożyło się na nakładanie sankcji przez ONZ. Duże złoża ropy oraz gazu dodatkowo powodują zawirowania polityczne wokół tego regionu. Wpływa to na złożoność procedur celnych, jednak z pomocą specjalistów nie będzie problemu ze sprawnym przekraczaniem granicy tego państwa.
Karnet ATA obowiązuje przy czasowym wwozie towarów na teren Iranu. Nie można go zatem stosować do eksportu do Iranu towarów przeznaczonych na handel. Karnet ATA upraszcza znacząco procedurę czasowego wwozu towarów na targi i wystawy. Jest ważny przez rok i w tym czasie koniecznie należy wykonać wywóz towarów. W wyjątkowych tylko sytuacjach karnet można zastąpić nowym dokumentem, ważnym także przez 12 miesięcy.